ساز سنتی سنتور
سنتور یکی از سازهای زهی مضرابی سنتی است که در موسیقی ایرانی جایگاه ویژه‌ای دارد. این ساز با صدای دلنشین و روح‌نواز خود، از دیرباز مورد توجه موسیقی‌دانان و نوازندگان ایرانی بوده است. سنتور از نظر ساختاری، جعبه‌ای ذوزنقه‌ای شکل است که سیم‌های آن بر روی خرک‌هایی قرار دارند و با دو مضراب چوبی نواخته می‌شوند.
تاریخچه سنتور
سنتور از جمله سازهایی است که قدمتی چند هزار ساله دارد و در تمدن‌های مختلف از جمله ایران، هند، چین، و برخی کشورهای اروپایی مورد استفاده قرار گرفته است. برخی پژوهشگران معتقدند که سنتور در ایران باستان وجود داشته و به تدریج به سایر نقاط جهان راه یافته است. این ساز در دوره‌های مختلف تاریخی تغییراتی به خود دیده اما همچنان ساختار اصلی آن حفظ شده است.
ساختار و اجزای سنتور
سنتور دارای جعبه‌ی صوتی چوبی است که اغلب از چوب گردو ساخته می‌شود. روی این جعبه، خرک‌هایی قرار دارند که سیم‌ها را نگه می‌دارند و باعث تولید صداهای مختلف می‌شوند. این ساز معمولاً دارای ۷۲ سیم است که به صورت چهارتایی دسته‌بندی می‌شوند و با کوک کردن دقیق، صدای دلنشین آن حاصل می‌شود.
نحوه نواختن سنتور
برای نواختن سنتور، نوازنده از دو مضراب چوبی سبک استفاده می‌کند که با ضربه زدن بر روی سیم‌ها، صدا تولید می‌شود. مضراب‌ها ممکن است ساده یا با روکش نمدی باشند که در نوع صدای تولید شده تأثیر می‌گذارند. نوازندگان با تسلط بر تکنیک‌های مختلفی چون ریز، تکیه، و تریل، قطعات زیبا و پیچیده‌ای را اجرا می‌کنند.
مقام سنتور در موسیقی ایرانی
سنتور یکی از سازهای اصلی در موسیقی سنتی ایرانی به شمار می‌آید و در کنار سازهایی مانند تار، کمانچه و نی نقش مهمی در اجرای موسیقی دستگاهی ایفا می‌کند. اساتید برجسته‌ای مانند فرامرز پایور، پرویز مشکاتیان و اردوان کامکار سهم بزرگی در توسعه و آموزش این ساز داشته‌اند.
نتیجه‌گیری
سنتور به عنوان یکی از نمادهای موسیقی ایرانی، صدایی منحصر به فرد و دلنشین دارد که در دل تاریخ و فرهنگ این سرزمین ریشه دوانده است. امروزه این ساز همچنان در میان علاقه‌مندان به موسیقی سنتی محبوبیت بالایی دارد و آموزش و اجرای آن به صورت گسترده ادامه دارد.